Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa

Szczegółowe zadania Służby SAR

                Na mocy postanowień międzynarodowych umów i konwencji oraz porozumień między Służbami SAR operującymi na terenie Morza Bałtyckiego, do głównych zadań Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa należą:

• Utrzymanie ciągłej gotowości do przyjmowania i analizowania zawiadomień o zagrożeniu życia na morzu oraz zawiadomień o wystąpieniu zanieczyszczeń środowiska morskiego;
• Planowanie, prowadzenie i koordynowanie akcji poszukiwawczych  i ratowniczych oraz planowanie i koordynowanie akcji zwalczania zanieczyszczeń środowiska morskiego;
• Utrzymanie w gotowości sił i środków ratowania życia na morzu oraz sił i środków do zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu;
• Współdziałanie podczas akcji ratowniczych z innymi jednostkami organizacyjnymi:

                        - Marynarką Wojenną;
                        - Strażą Graniczną;
                        - Państwową Strażą Pożarną;
                        - Policją;
                        - Służbą Zdrowia;
                        - Służbami Radiokomunikacyjnymi;
                        - Państwową Służbą Hydrologiczno-Meteorologiczną;
                        - Wodnym Ochotniczym Pogotowiem Ratunkowym;
                        - Innymi jednostkami zdolnymi do udzielania pomocy;

• Współdziałanie z odpowiednimi Służbami innych państw, w szczególności podczas akcji poszukiwawczych i ratowniczych oraz akcji zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego(1).

Organizacja Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa

            Szczegółową organizację Służby SAR określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowej organizacji Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 157, poz. 1845), oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 września 2001 r. w sprawie zasad i sposobu wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu oraz uprawnień członków ochotniczych drużyn ratowniczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 118, poz. 1253). Schemat organizacyjny Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa przedstawiono na rysunku 3.2.

            Organizacyjnie Służba SAR została podzielona na dwa piony. Pion ogólny – odpowiedzialny za sprawy związane z zabezpieczeniem logistycznym, księgowością i wszystkimi sprawami pracowniczymi, oraz Pion operacyjny – odpowiedzialny za organizację, koordynację i przeprowadzanie akcji ratowniczych. Bezpośrednio Dyrektorowi SAR podlegają także Sekretariat i Rzecznik prasowy.

            Rys. nr 3.2. - Schemat organizacyjny Służby SAR
            Źródło: Maziarz J.: Prezentacja SAR, Organizacja            

            Do głównych zadań Wydziału poszukiwania i ratownictwa zaliczyć należy utrzymywanie w gotowości sił i środków niezbędnych do działań ratowniczych, opracowywanie i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie prowadzenia działań ratowniczych, dokonywanie analiz tych działań, opracowywanie norm specjalistycznego wyposażenia jednostek ratowniczych, kontrola prawidłowej eksploatacji jednostek ratowniczych i sprzętu specjalistycznego, a także planowanie oraz organizacja szkoleń, ćwiczeń i treningów.

            Wydział zwalczania zanieczyszczeń morza odpowiada za utrzymywanie w gotowości sił i środków do zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu, opracowywanie i wdrażanie w działaniach nowoczesnych rozwiązań z zakresu prowadzenia akcji zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń morza oraz technik i metod ich zwalczania, oraz opracowywanie norm specjalistycznego wyposażenia statków. Wydział ten odpowiada także za planowanie oraz organizację szkoleń, ćwiczeń i treningów jednostek specjalistycznych biorących udział w akcjach zwalczania zanieczyszczeń na morzu.

            Za zarządzanie i administrację zasobami teleinformatycznymi Służby SAR odpowiada Centrum informatyczne. Centrum odpowiedzialne jest także za kontrolowanie funkcjonowania zabezpieczeń baz danych, aktualizację oprogramowania systemowego i aplikacyjnego, administrowanie i konserwację systemu PHICS (Polish Harbour Information & Control System), oraz wykonywanie jego kopii zapasowych(2).

Dyslokacja sił i środków Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa

            Służba SAR została wyposażona w odpowiednie siły i środki niezbędne do realizacji powierzonych jej zadań. Są one rozmieszczone wzdłuż całego polskiego wybrzeża. Miejsca bazowania jednostek ratowniczych, oraz  rodzaje środków ratowniczych, jakie one posiadają przedstawia tabela 3.1.

                Statki typu SAR 1500 przeznaczone są do poszukiwania i ratowania ludzi i obiektów na morzu, podnoszenia rozbitków z wody, ewakuacji poszkodowanych w wypadkach morskich, z możliwością przekazania ich na śmigłowiec, oraz asysty ratowniczej przy zagrożonych jednostkach. SAR 1500 umożliwia podjęcie jednorazowo 75 osób. Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa posiada siedem jednostek tego typu.

            Rys. nr 3.3. - Statek ratowniczy SAR 1500
Źródło: http://www.sar.gov.pl

                Statek ratowniczy typu R-27 bazujący w porcie Hel, przeznaczony jest do poszukiwania i ratowanie ludzi i obiektów na morzu, ewakuacji medycznej poszkodowanych, oraz holowania zagrożonych jednostek. Specjalistyczny sprzęt znajdujący się na jednostce umożliwia prowadzenie akcji gaszenia pożarów na statkach, a także do prowadzenia prac nurkowych. Parametry techniczne R-27 pozwalają na podjęcie jednorazowo 150-ciu osób.

            Trzy mniejsze jednostki ratownicze typu R-17 spełniają te same funkcje, co statek R-27. Statki te są w stanie podjąć na swój pokład jednorazowo 50 osób.

            Usuwaniem skutków zanieczyszczania środowiska morskiego zajmują się wyspecjalizowane jednostki bazujące w Gdyni i Świnoujściu. Gdyński „Kapitan Poinc” dzięki solidnej konstrukcji i potężnym silnikom może wykonywać usługi lodołamania. Zamontowany na pokładzie statku specjalistyczny system szczotkowy LAMOR umożliwia usuwanie zanieczyszczeń olejowych z powierzchni wody, a niezwykle wydajne pompy wodne sprawdzają się znakomicie w akcjach gaszenia pożarów na innych statkach.

Kapitan Poinc wykorzystywany jest także do rozpoznawania skażeń, prac podwodnych i holowania innych jednostek. Jednostka bierze udział także
w akcjach ratowania życia i mienia na morzu.

            Rys. nr 3.4. - Jednostka ratownicza R-17
Źródło: http://www.sar.gov.pl

                Bazujący w Świnoujściu statek ratowniczy „Czesław II” działa w rejonie wód portowych oraz w odległości 20 NM od brzegu. Jego głównym przeznaczeniem jest zwalczanie zanieczyszczeń olejowych oraz prace nurkowe.

                Łódź ratunkowa RIB typu Ł4800, to szybka łódź motorowa wyposażona w sześćdziesięciokonny silnik doczepowy pozwalający rozwijać prędkość do 27 węzłów. Łodzie wykorzystywane są przez załogi brzegowych stacji ratowniczych w celu poszukiwania i ratowania ludzi i obiektów w strefie przybrzeżnej (do 6 Mm), szybkiego transportu poszkodowanych w wypadkach morskich na brzeg lub jednostkę SAR, oraz  w czasie współdziałania
z jednostkami SAR i innymi jednostkami we wspólnych akcjach ratowniczych(3).

Rys. nr 3.5. - Specjalistyczny statek „Kapitan Poinc”
Źródło: http://www.sar.gov.pl

Rys. nr 3.6. - Łódź ratownicza RIB typu Ł4800
Źródło: http://www.sar.gov.pl

Powrót do poczatku strony