Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa

Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne

Radiowy Ośrodek Odbiorczy „Witowo Radio”

Statystyka działań prowadzonych przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa w latach 2002 - 2007

Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa od momentu jej powołania koordynowała, przeprowadzała i brała bezpośredni udział w ponad
tysiącu akcji poszukiwania i ratowania życia, oraz zwalczania zanieczyszczeń morza w wyznaczonej dla niej strefie odpowiedzialności za poszukiwanie
i ratownictwo. Szczegółowe dane przedstawione zostały w tabeli 3.4.

W opracowaniu danych statystycznych za rok 2002, stwierdzono, że w chwili obecnej, żadna służba ratownicza nie jest w stanie samodzielnie podołać wszystkim zagrożeniom cywilizacyjnym i dlatego powinna korzystać z wiedzy, doświadczenia i potencjału innych służb lub instytucji(1). MSPiR
oraz współpracujące z nią jednostki i instytucje przeprowadzają rokrocznie szereg ćwiczeń zgrywających i udoskonalających procedury akcji współdziałania. Dane o ilości ćwiczeń znajdują się w tabeli 3.3.

Informacje na temat ćwiczeń jednostek MSPiR oraz jednostek i instytucji współdziałających zbierane są w bazie danych Służby SAR
i prezentowane w corocznych zestawieniach na oficjalnej stronie internetowej.

	2002	2003	2004	2005	2006	2002-2006
Ćwiczenia statków ratowniczych MSPiR	254	215	217	286	171	1143
Ćwiczenia Brzegowe Stacje Ratownicze MSPiR	68	47	78	109	75	377
Ćwiczenia współdziałania MSPiR z wykorzystaniem śmigłowców MW	35	43	26	22	25	151
Ćwiczenia współdziałania MSPiR z innymi służbami - krajowe	3	3	9	15	5	35
Ćwiczenia współdziałania MSPiR międzynarodowe	0	2	3	4	4	13

Tab. 3.3. - Ćwiczenia MSPiR w latach 2002-2006
Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.sar.gov.pl

		2002	2003	2004	2005	2006	2007	2002-2007
1	Akcje ratownicze	157	140	128	123	139	156	843
2	Inne akcje Służby SAR	26	16	69	62	61	44	278
3	Ludzie uratowani	82	93	147	128	134	143	727
4	Akcje śmigłowców	26	21	26	22	25	19	139
5	Fałszywe alarmy z użyciem sił MSPiR	23	16	16	15	14	27	111
6	Fałszywe alarmy GMDSS	40	32	6	4	2	8	92

Tab. 3.4. - Statystyka działań prowadzonych przez Służbę SAR w latach 2002 – 2007
Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.sar.gov.pl

Współpraca z Marynarką Wojenną dotyczy w większości przypadków akcji ewakuacyjnych i poszukiwawczych wykonywanych przez śmigłowce ratownicze. W akcjach tych konieczne jest jak najszybsze dotarcie do poszkodowanych, w celu ich odnalezienia i udzielenia im skutecznej pomocy. Poszkodowani zazwyczaj znajdują się w sytuacji nagłego zagrożenia życia, spowodowanej chorobą, urazem lub przebywaniem w zimnej wodzie.

Śmigłowce ratownicze Marynarki Wojennej od stycznia 2002 roku do grudnia 2007 brały udział w 139 akcjach inicjowanych ze strony Służby SAR. Najwięcej, po 26 razy śmigłowce wylatywały do akcji ratowniczych w 2002 i 2004 roku (tab. 3.4, pkt 4).

Na prośbę MRCK Policja prowadzi liczne postępowania wyjaśniające. Dostarczone następnie informacje pozwalają na szybką weryfikację posiadanych danych i podjęcie stosownych działań operacyjnych. Szczególne natężenie tej współpracy następuje w miesiącach wakacyjnych, tj. lipiec
i sierpień. Ma to bezpośredni związek z ruchem turystycznym i licznymi wypadkami plażowymi (zaginięcia osób, utonięcia w efekcie poszukiwania
i wydobycie zwłok ludzkich). Policja wykorzystywana jest również do weryfikacji intencji i miejsca użycia pirotechnicznych sygnałów wzywania pomocy
(w szczególności czerwone rakiety). Stwierdzone przypadki nadużywania sygnałów wzywania pomocy, do czasu definitywnego wyjaśnienia angażują siły MSPiR, jak również służb współdziałających. Ilość fałszywych alarmów wszczynanych przez nieodpowiedzialnych sprawców bądź zaniepokojonych turystów (często osoby poszukujące bliskich wzywają na ratunek poszczególne służby, gdy w tym czasie osoba poszukiwana, bezpieczna, przebywa
w innym miejscu), to kilkanaście przypadków w skali roku. W analizowanym okresie (2002-2007) liczba fałszywych alarmów angażujących siły MSPiR wyniosła 111 (tab. 3.4, pkt 5).

Oprócz akcji wszczynanych z powodu fałszywych alarmów inicjowanych za pomocą środków pirotechnicznych lub na sygnał współpracujących służb Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa notuje także akcje przeprowadzane po odebraniu sygnału alarmowego odebranego za pomocą systemu GMDSS. W pierwszym roku funkcjonowania Służby SAR zanotowano 40 fałszywych sygnałów alarmowych transmitowanych przez podsystemy GMDSS. Były to sygnały emitowane przez automatyczne radiopławy awaryjne EPIRB oraz sygnały wysłane przez przystawki selektywnego cyfrowego wywołania DSC. Po przeprowadzeniu postępowań wyjaśniających okazało się, że wszystkie sygnały DSC wysyłane zostały przez jednostki znajdujące się w portach,
a za wszczęcie fałszywego alarmu odpowiedzialny jest zazwyczaj zbyt słabo przeszkolony personel obsługujący urządzenia radiowe.

Odrębną grupę stanowią sygnały wysyłane przez automatyczne radiopławy satelitarne systemu COSPAS-SARSAT. Emitowany sygnał alarmowy odbierany jest przez satelitę systemu i przekazywany do jednej z Lokalnych Stacji Odbiorczych (LUT) znajdujących się w rejonie Morza Bałtyckiego.
Po rozkodowaniu pozycji geograficznej obiektu znajdującego się niebezpieczeństwie stacja LUT przesyła sygnał do odpowiedniego MRCK. W przypadku sygnałów alarmowych emitowanych przez radiopławy COSPAS-SARSAT wszystkie sygnały odebrane w polskiej strefie odpowiedzialności SAR w latach 2002 – 2007 uznano za fałszywe alarmy.

Fałszywe alarmy GMDSS
Rys. nr 3.12. - Wpływ fałszywych alarmów GMDSS na ilość akcji ratowniczych przeprowadzanych przez MSPiR
Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.sar.gov.pl

Obecnie działania przeprowadzane przez Służbę SAR, to w 70 procentach akcje niekonwencyjne, oraz wybitnie sezonowe, związane z ruchem turystycznym na plażach (zaginięcia osób, utonięcia, dryf w morze różnych obiektów jak: materace, pontony, dmuchane zabawki itd.). Przedstawione na rysunku 3.13. dane dotyczące ilości akcji przeprowadzanych z miejsc bazowania jednostek ratowniczych potwierdzają te zależności. Najwięcej akcji ratowniczych przeprowadzono z miejscowości chętnie odwiedzanych przez turystów w miesiącach letnich.

Akcje MSPiR
Rys. nr 3.13. - Akcje poszukiwania i ratownictwa przeprowadzane z miejsc bazowania jednostek MSPiR w latach 2002 – 2007
Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.sar.gov.pl

Na mocy postanowień Ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o bezpieczeństwie morskim Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa utworzona została w celu wykonywania zadań poszukiwania i ratownictwa dla ludzi znajdujących się w niebezpieczeństwie na morzu i w strefie przybrzeżnej.
Od momentu powołania jej do życia do końca 2007 roku Służba SAR brała udział w 1121 akcji ratowniczych, z czego 843, to akcje ratowania życia ludzkiego. Współpracując z jednostkami Marynarki Wojennej, Straży Granicznej, Wodnego Ochotniczego Pogotowie Ratunkowego, Straży Pożarnej
i jednostkami Służby Zdrowia Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa w przeciągu sześciu lat przyczyniła się do uratowania 727 istnień ludzkich, udowadniając tym samym sens jej powołania i istnienia.

--------------------
(1) Zob. Trojanowski A.: Dane statystyczne i opracowanie Wydziału Poszukiwania i Ratownictwa Morskiego, Gdynia 2002

Powrót do poczatku strony