Radiopławy satelitarne EPIRB

                Satelitarna radiopława awaryjna EPIRB (Emergency Position Indicated Radio Beacon), jak sama jej nazwa wskazuje, służy do lokalizacji obiektu będącego w niebezpieczeństwie. Radiopławy, w zależności od typu i przeznaczenia posiadają różne rozwiązania techniczne, rozmiary i wygląd zewnętrzny. Przykładowy wygląd radiopław przedstawia rysunek 2.8. Podstawowe wymagania techniczno-eksploatacyjne dotyczące radiopław EPIRB zawarto w rezolucji IMO numer A.695(17). W myśl tej rezolucji radiopława awaryjne powinna być zdolna do nadawania sygnałów alarmowych do satelitów poruszających się po orbitach biegunowych. Moc jej nadajnika radiowego powinna być nie mniejsza niż 5 W (dla radiopław 406 MHz). Ponadto obudowa radiopławy powinna zachowywać wodoszczelność i być odporna na zmianę temperatur w zakresie 45°C. Części elektroniczne radiopławy stanowiące jej wyposażenie radiowe powinny być odpowiednio zabezpieczone przed wpływem szkodliwych warunków środowiska pracy (wpływ wody morskiej, skraplanie i przecieki wody), a także posiadać odpowiednie środki uniemożliwiające przypadkowe uruchomienie nadajnika i nadawanie fałszywych alarmów.

Rys. nr 2.8. – Radiopławy satelitarne EPIRB
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Sbeacons.jpg

                Rezolucja określa także wymagania dotyczące obudowy radiopławy (np. intensywny kolor, odporność na długotrwałe promieniowanie słoneczne), oraz używanych baterii (minimalna pojemność baterii powinna zapewnić pracę urządzenia przez co najmniej 48 godzin).
Zwalnianie i uruchamianie radiopławy awaryjnej może następować poprzez jej wyrzucenie za burtę statku (uruchomienie ręczne), poprzez zwalniak hydrostatyczny, gdy radiopława znajduje się na odpowiedniej głębokości (uruchomienie automatyczne), lub z miejsca kierowania statkiem (uruchomienie zdalne).

                Wykorzystywane w systemie COSPAS-SARSAT satelitarne radiopławy awaryjne pracują na międzynarodowych częstotliwościach ratowniczych 121,5 MHz i 243 MHz, oraz na częstotliwości 406 MHz. Radiopławy awaryjne pracujące na częstotliwości 406 MHz mogą być używane jako radiopławy lotnicze ELT (Emergency Locator Transmitter), lądowe PLB (Personal Locator Beacon) oraz morskie EPIRB.                
                Szacowana liczba aktualnie zarejestrowanych radiopław awaryjnych pracujących na częstotliwościach 121,5 MHz i 243 MHz wynosi prawie pięćset tysięcy(1). W tabeli 2.2 przedstawiono porównanie dwóch rodzajów radiopław awaryjnych.

                Ze względu na ogromną ilość fałszywych alarmów, małą moc nadajników utrudniającą wykrycie sygnału alarmowego generowanego przez radiopławy, a także przestarzałą technologię analogową stosowaną w starszych modelach radiopław, która uniemożliwia ich identyfikację, Międzynarodowa Rada COSPAS-SARSAT w październiku 2000 roku, na corocznej sesji zdecydowała o zakończeniu wykorzystywania satelitarnych radiopław awaryjnych pracujących na częstotliwości 121,5 MHz. Za ostateczną datę wycofania z użycia analogowych radiopław awaryjnych przyjęto dzień 1 lutego 2009 roku(3).
                Radiopławy 406 MHz charakteryzują się lepszą dokładnością lokalizacji, a tym samym mniejszą niejednoznacznością, lepszą przepustowością systemu, własnym, niepowtarzalnym numerem identyfikacyjnym, oraz możliwością wprowadzania do radiopławy informacji o niebezpieczeństwie(4).

                Różni użytkownicy mogą mieć różne potrzeby odnośnie kodowania informacji emitowanej przez radiopławę awaryjną. Programowanie oraz rejestrowanie radiopław może być wykonane tylko i wyłącznie przez wyspecjalizowanych i zatwierdzonych producentów, a każda radiopława przed dopuszczeniem do użytku musi pozytywnie przejść szereg skomplikowanych testów technicznych, oraz otrzymać homologację(5).

                Wiadomość transmitowana przez radiopławę awaryjną 406 MHz pozwala służbom SAR na:

• Określenie obiektu będącego w niebezpieczeństwie (statek morski, samolot, użytkownik lądowy);
• Określenie pochodzenia tego obiektu poprzez zastosowanie kodu charakterystycznego dla użytkownika danego państwa;
• Określenie rodzaju niebezpieczeństwa (wejście na mieliznę, katastrofa lotnicza, pożar na pokładzie), oraz
• Określenie pozycji obiektu będącego w niebezpieczeństwie poprzez zastosowanie sygnału pochodzącego z urządzeń nawigacyjnych lub za pomocą systemu GPS.

                Początkowo oprócz radiopław systemu COSPAS-SARSAT wprowadzono do użytku radiopławy EPIRB systemu INMARSAT
(INMARSAT-E i INMARSAT-E+), oraz radiopławy emitujące sygnały na kanale 70 VHF (tzw. Radiopława DSC VHF EPIRB), jednak zbyt wysokie koszty urządzeń zniechęciły potencjalnych klientów do ich zakupu. W związku z małą popularnością tych radiopław, zgodnie z decyzją IMO(6) zdecydowano o wstrzymaniu usługi w dniu 1 grudnia 2006 roku.

(6) Zob. Decyzja IMO numer MSC/Circ.1171 z dnia 11 sierpnia 2005 roku

Powrót do poczatku strony